لک های تیره پوست (Hyperpigment) زمانی به وجود می آید که برخی از مناطق پوست بیش از حد تولید ملانین دارند. ملانین نوعی رنگدانه طبیعی پوست است که به چشم و پوست و موی شما رنگ می بخشد.
ما در این مقاله به بررسی عواملی که باعث ایجاد لک های پوستی می شوند می پردازیم و راه های جلوگیری و مراقبت های لازم برای پوست های لک دار را بررسی می کنیم.
لک هایی که روی بدن ایجاد می شود بسته به رنگ پوست افراد از رنگ قهوه ای روشن تا تیره متفاوت است معمولا لک ها درد ندارند و اندازه های متفاوتی دارند اما روی ظاهر پوست افراد تاثیر می گذراند و از نظر روانی باعث کاهش اعتماد به نفس و حتی افسردگی شوند.
لک ها بیشتر در نواحی صورت، پشت دست ها دیده می شوند و لازم است گفته شود این محدوده های صورت و دست بیشترین سطح تماس با خورشید را دارند.
انواع لک های پوستی
1) لک های ناشی از جوش (اسکار یا آکنه)
اغلب افراد در سنین نوجوانی و جوانی ممکن است با جوش ها و اسکار در سطح پوست مواجه شوند. بسته به نوع جوش و رسیدگی و مراقبت افراد ممکن است رد جوش ها لک شود و درمان آن زمانبر باشد. اغلب جوش های سطحی با داشتن روتین و مراقبت سطحی از بین می رود و اما جوش های کیستیک و چرکی که عمیق هستند لک های عمیق تری را ایجاد می کنند.
2) کک و مک
این نوع لک ها شایع ترین لکه های پوستی اند که بر روی پوست افراد با نژادهای مختلف و رنگ های پوست متفاوت دیده می شوند لک ها کوچک اند اما تعدادشان زیاد است و عارضه خاصی ایجاد نمی کنند. بیشتر جنبه وراثتی دارند و بیشتر افراد با موهای قرمز و بور به آن مبتلا می شوند. کک و مک ها هم به دلیل ساخته شدن بیش از حد رنگدانه ملانین در برخی نقاط پوست ایجاد می شود. افرادی که به طور ژنتیکی مستعد ایجاد کک و مک هستند برای پیشگیری از ایجاد کک و مک به طور مرتب از کرم های ضدافتاب با spf بالا استفاده کنند و بدون کلاه و ضدافتاب در معرض نور خورشید قرار نگیرند. به طور کلی کک و مک درمان ندارد بلکه باید با مراقبت کردن صحیح از گسترش آنها در سطح پوست جلوگیری کرد در ادامه مقاله در رابطه با مراقبت صحیح پوستی توضیح داده می شود.
3) لک های هورمونی( ملاسما)
ملاسما یک نوع لک پوستی است که در افراد در دوران بارداری و یائسگی به دلیل تغییرات هورمونی و افزایش ملانین ها به وجود می آید رنگ این لک ها قهوه ای تا خاکستری هست و بیشتر در روی گونه ها، بینی، پشت لب و پیشانی به وجود می آیند.
علاوه بر دلایل هورمونی، تابش اشعه خورشید و ژنتیک هم در بروز و تشدید این لک های پوستی بسیار موثراند. استفاده از ضدافتاب مانع از ایجاد و تشدید این لک ها می شوند. به طور کلی درمان این لک های پوستی بسیار زمان بر است و نیاز به مراقبت صحیح پوستی (روتین) دارد. درمان با لیذر در این نوع لک ها ممکن است راه حل اصلی نباشد.
هیدروکینون ها هم یکی از مواد شیمیایی است که اغلب برای درمان این نوع لک ها داده می شود که لازم است بدانیم که هیدروکینون ها را باید در درمان لک هایی استفاده کرد که منشا هورمونی نداشته باشند و فقط چهار هفته می توان از این نوع ترکیبات و تنها با نظر پزشک استفاده کرد.
اگر روی سطح پوست شما لک ملاسما به وجود آمده پیشنهاد داده می شود مراقبت صحیح پوستی داشته باشید و از زدن ضدآفتاب غافل نشوید چراکه با تابش نور خورشید این لک ها پررنگ تر و گسترده تر می شوند گاهی لک های بارداری بعد از یک سال محو می شوند و گاهی بر روی صورت می مانند.
4) لک های ناشی از قرار گرفتن در معرض نور
اگر بیش از اندازه در معرض اشعه خورشید قرار بگیرید و از ضدافتاب های مناسب پوستتون استفاده نکنید پوستتون آسیب خواهد دید. اشعه UVA وUVB خورشید می توانند اثرات متفاوتی روی پوست باقی بگذارند این دو اشعه خورشید با چشم های غیر مسلح قابل مشاهده نیستند. اشعه UVA به نسبت UVB از طول موج بیشتری برخوردار بوده و می تواند به لایه میانی (درم) پوست شما نفوذ کند و سلول های عمیق تر پوست را آسیب بزند. اشعه UVA به نام اشعه پیری شناخته شده و به هصورت غیر مستقیم بهDNA آسیب می زند که با آسیب طولانی مدت اشعه UVA به DNA پوست، خطر ابتلا به سرطان پوست هم افزایش خواهد یافت. این اشعه منجر به ایجاد چین و چروک پوستی میشه و در مدت کوتاه هم منجر به آفتاب سوختگه شدن پوست می شود.
اشعه UVB هم با طول موج کوتاه و انرژی بیشتر مهم ترین اثری که دارد بر روی بیرونی ترین لایه سطح پوست است و ایجاد سوختگی پوست می کند که چند ساعت بعد از سوختگی علایم آن دیده می شود. این اشعه ها از در و پنجره عبور نمی کند اما اشعه فرابنفش UVA از پنجره هم عبور می کند.
در فصول گرم و آفتابی در مناطق نزدیک به استوا میزان شدت تابش اشعه خورشید زیاده و هر دو اشعه UVA و UVB خورشید برای پوست شما مضراند و ممکن است باعث ایجاد انواع لک های پوستی و در بعضی موارد منجر به سرطان پوست می شود. به طور کلی قرار گرفتن در معرض نور خورشید منجر به آسیب پوست و لک می شود بنابراین بدون ضدآفتاب و کلاه در معرض آفتاب قرار نگیرید به ویژه در ساعات 10 تا 4 عصر در فصول تابستان شدت نور خورشید بسیار بالا هست.
5)بیماری ها و عوارض جانبی بعضی از داروها
بعضی از بیماری ها مثل دیابت نوع 2 باعث لک و یا تیره شدن پوست می شود. آکانتوز نیگریکانس ( acanthosis_nigricons) نوعی مشکل پوستی است که باعث تیره شدن رنگ پوست و مخملی شدن آن می شود همچنین بعضی از داروها می توانند رنگدانه های پوست را افزایش دهند و منجر به ایجاد لکه های تیره شوند. داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی ( NSAID)، تتراسایکلین ها و داروهای اعصاب و روان هم می توانند باعث ایجاد لک روی پوست شوند.
روش های درمانی لک های پوستی:
گام اول: داشتن مراقبت پوستی
به طور کلی بسته به نوع لک، اندازه و محل آن روشهای مختلفی مثل لیذر درمانی، استفاده از کرم های شیمیایی و سرماتراپی یا کرایتوتراپی و … هست که پزشکان در زمان مقاومت لک پیشنهاد می کنند. اما لازم است بدانید که مهم ترین روش کنترل لک ها و تیرگی پوستی مراقبت صحیح روزانه پوستی و بعد استفاده از روش های تهاجمی نامبرده می باشد.
لکههای پوستی انواع مختلفی دارد و به دلایل گوناگون روی سطح پوست ما ظاهر می شوند. برای از بین بردن این لکه ها می شود از روش های طبی استفاده کرد اما مراقبت صحیح پوستی که همیشگی باشد تاثیر چشم گیری دارد و می تواند بدون هیچ عوارضی اثر مثبت خودشان را روی سطح پوست بگذارد. این لکه ها اثری روی سلامتی بدن و پوست ندارد اما از لحاظ روانی ممکن است باعث ایجاد افسردگی و کاهش اعتماد به نفس شود بنابراین شما را دعوت می کنم تا بهترین روش مراقبت پوست لک دار را با هم مرور کنیم که به مرور زمان پوست را روشن میکند.
گام دوم: شناخت نوع پوست
قبل از هر چیزی شناسایی نوع پوست گامی مهم برای انتخاب محصولات مناسب برای رسیدگی های لازم برای پوست صورت است. به طور کلی 5 نوع پوست داریم پوست معمولی، پوست حساس، پوست چرب، پوست خشک و مختلط. هر یک از این نوع پوست ها یک ویژگی دارند و بنابراین شما می توانید بر اساس نوع پوستتون محصولاتی که مناسب است را انتخاب کنید.
گام سوم: انتخاب شوینده روزانه پوست
مهم ترین گام در داشتن پوست سالم شستشوی روزانه پوست است. شاید خیلی از افراد با اهمیت شستشو پوست آشنا نباشند اما واقعیت این است اگر می خواهید پوستتان دیرتر پیر شود روزانه با یک شوینده ملایم مناسب پوستتان صورتتان بشورید.
صابون های طبیعی سامینا با ترکیبات طبیعی و خوراکی مثل روغن ها و گیاهان دارویی و گل ها یکی از بهترین شوینده های موجود در کشور است که برای انواع پوست ها به ویژه پوست های لک دار صابون موجود دارد. در زیر برای انواع پوست های لک دار شوینده مناسب معرفی شده است.
به طور کلی پوست های چرب و لک دار تا 2 بار در روز باید صورت بشورید یک بار صبح با صابون انار و یک بار شب با صابون رازیانه که ضدلک قوی است چراکه حاوی استروژن گیاهی بوده و پوست را روشن می کند.
پوست های خشک و لک دار می توانند در روز فقط یک بار صورت خودشان را با یک شوینده بشورند با این برنامه یک روز صابون جوعسل و روز بعد را به صورت چرخشی صابون زعفران استفاده کنید.
پوست های مختلط تا 2 بار در روز صورت را بشویند یک بار صبح ها با صابون بابونه و اسطوخودوس و شب ها با صابون رازیانه پوست خود را بشویند.
پوست چرب و جوش دار که لک هم دارند می توانند یک بار با صابون انار و بار دیگر با صابون رازیانه در روز بشورید این افراد نیاز به اسکراب پد صورت سامینا هم دارند.
پوست های حساس فقط یک بار در روز پوست بشویند بنابراین می توانند از صابون جو عسل و یا صابون بابونه و اسطوخودوس استفاده کنند.
دقت کنید افراد با هر نوع پوستی بهتر است بدون ضدافتاب در معرض نور خورشید قرار نگیرند چراکه مطابق توضیحات داده شد تابش شدید نور خورشید باعث پیری و لک پوست می شود. و البته لک های روی سطح پوست پر رنگ تر و مقاوم تر می شوند.
گام چهارم: استفاده از ماسک های طبیعی در منزل
مساله دیگری که باید مدنظر قرار دهید استفاده از ماسک های طبیعی خانگی با کیفیت است چراکه باعث شادابی و روشن شدن پوست میشوند.
ماسک ابرسان سامینا حاوی جلبک اسپیرولینا است این جلبک حاوی فیکوسیانین است که به سلطان آنتی اکسیدان دنیا معروف است و یک روشن کننده قوی پوست است تا 2 بار در هفته قابل استفاده است. افرادی که پوست چرب و یا مختلط دارند هفت ای 2 بار و افرادی که پوست خشک دارند هفته ای یک بار اسکراب کنند تا مواد مغذی به لایه های زیرین پوست آنها برسد و روی لک ها اثرگزار باشند.
این حداقل مراقبت پوست برای افراد با انواع پوست های لک دار بود که گفته شد دقت کنید اگر هر نوع روش تهاجمی برای درمان لک های پوستتون هم استفاده کنید در نهایت باید یک برنامه برای مراقبت روزانه پوستتون داشته باشید در غیر این صورت استفاده تنها از روش های تهاجمی که لک ها را ببرند منجر به افتادگی، پیری و دهیدراته یا همان کم آبی پوست می شود.
ممنون که تا به اینجا با ما همراه بودید و مقاله مطالعه کردید هر سوالی دارید می توانید بپرسید حتما پاسخ داده میشه.